Afgelopen maandag 5 december was het zover, in de Rijksmunt in Utrecht werd onder toeziend oog van 300 genodigden het Nationaal Actieplan Dakloosheid: Eerst een thuis ondertekend door Maarten van Ooijen en Hugo de Jonge. Het plan is een stap in de goede richting om dakloosheid uit te bannen. “Wonen Eerst” vrij vertaald naar Housing First is de nieuwe norm en zou mijns inziens modelgetrouw landelijk ingevoerd moeten worden. In het plan wordt echter nog behoorlijk ruimte geboden voor andere modellen die zichzelf ook een soort van Housing First noemen. Waarschijnlijk zullen hier ook resultaten worden behaald maar ik zeg altijd een beetje Housing First is net als een beetje zwanger, onmogelijk dus.

Wat is dan dat modelgetrouw zijn precies? Om dat goed uit te leggen citeer ik site van Housing First Nederland.
“De inzet van Pathways to Housing is om langdurig dakloze mensen met complexe problemen de kans te geven te herstellen van dakloosheid, zo zelfstandig mogelijk te functioneren en (weer) te participeren in de maatschappij. Volledig zelfstandig wonen zonder begeleiding is het streven, maar geen noodzaak. Binnen Housing First wordt wonen als een basisrecht gezien. Dakloze mensen krijgen daarom direct een woning en begeleiding aangeboden zonder dat zij eerst aan allerlei voorwaarden moeten voldoen. Er wordt wel instemming gevraagd met inkomensbeheer (voor het tijdig betalen van de huur) en een wekelijks huisbezoek van een begeleider om een vinger aan de pols te kunnen houden. Het accent van Housing First ligt voornamelijk op het versterken van de eigen kracht en mogelijkheden van klanten en minder op het terugdringen van stoornissen en problemen. Deelname aan behandeling voor verslaving en psychische problemen is dan ook niet verplicht en ook andere hulp hoeven klanten niet op voorhand te accepteren. Dat neemt niet weg dat de professionals van Housing First hun best doen om klanten te motiveren om hulp te accepteren en hen alle mogelijkheden te bieden om de benodigde hulp en ondersteuning te krijgen. Klanten krijgen ondersteuning van Housing First zo lang als nodig. Door de woning en de begeleiding kunnen de mensen langzaam maar zeker loskomen van de modus van puur overleven. De woning geeft hen de stabiliteit om te kunnen bedenken wat voor hen een zinvol leven is en om weer plannen te kunnen maken.
Professionals investeren veel in de werkrelatie met hun klanten, waarin respect, warmte en compassie centraal staan. Klanten krijgen intensieve, ondersteunende hulp op verschillende leefgebieden, zoals gezondheid, verslaving, scholing, werk en dagbesteding. Deze hulp is gericht op herstel en sociale integratie, is laagdrempelig en integraal. De hulp wordt bij voorkeur geboden door een multidisciplinair team waarin ook ervaringsdeskundigen werken. Dit team is 24 uur per dag bereikbaar voor klanten. De aanpak is gestoeld op vrijwilligheid, maar is niet vrijblijvend. Klanten zijn verantwoordelijk voor hun eigen welzijn en dat van hun naasten, dragen zorg voor hun woonomgeving en worden hierop zo nodig aangesproken. Als klanten ongewenst gedrag vertonen zoeken begeleiders en klanten samen naar werkzame oplossingen. Het aangaan van een dialoog met de klant en het bieden van een tweede kans, zo nodig ook een derde en vierde, vloeit hieruit automatisch voort.”

Wat is er nodig om zover te komen dat Housing First in jouw gemeente een succes wordt? Ik denk aan vertrouwen, communicatie en samenwerking tussen gemeentes, zorgaanbieders en woningbouwverenigingen. Vertrouw erop dat de dakloze medemens een mens is die, eenmaal in de veilige en rustige omgeving van een woning, kan opbloeien en weer volledig deel uit kan maken van het leven. Inzet van ervaringskennis en deskundigheid is hierbij van groot belang. Den Bosch heeft hierin een voortrekkersrol dus neem de moeite om je eens te verdiepen in hoe ze het hier hebben aangepakt. Uiteraard kun je je ook altijd wenden tot de website van Housing First Nederland waarvan ik een trotse ambassadeur ben.
Tot slot wil ik benadrukken dat ik blij ben met de plannen zoals ze er nu liggen, voor het eerst is er een plan gemaakt voor de lange termijn en echt gericht op het terugdringen van dakloosheid naar NUL in 2030. Laten we deze ambitie in ieder geval vasthouden.
Wil je het hele plan lezen? Kijk dan hier
Groet Frank en fijn weekend.